خطاهای دیزل ژنراتور و نحوه محافظت از دیزل ژنراتور

هر دستگاهی می‌تواند به دلایل مختلفی دچار خرابی شود و خطا دهد. یکی از مهمترین اقداماتی که باید به هنگام خطا یا خرابی انجام دهید، تشخیص نوع خطا است چرا که بعد از تشخیص است که می‌توانید نسبت به برطرف کردن آن اقدام نمایید.

آگاهی از خطاهای دیزل ژنراتورها و دانستن راه حل آنها می‌تواند به وقت نیاز سودمند و کارساز باشد. به طور کلی هر دستگاه دیزل ژنراتوری به دو نوع صنعتی و خانگی دسته بندی می‌شود که تفاوت آنها در میزان بار، ابعاد و وزن و توان تولیدی است. در این مطلب قصد داریم پیرامون خطاهای رایج دیزل ژنراتورها صحبت کنیم و راه حل آنها را شرح دهیم.

دلایل بروز خطا در دیزل ژنراتور

همان طور که می‌دانید دیزل ژنراتور دستگاهی است که طی فرآیندی انرژی مکانیکی را تبدیل به انرژی الکتریکی می‌کند و قطعات و اجزای مختلفی دارد که از جمله آنها می‌توان به سیم پیچی، استاتور، موتور و سیستم های خنک کننده اشاره کرد.

یکی از دلایل بروز خطا در این دستگاه، استفاده نادرست و نامناسب از آن است. رعایت نکردن شرایط نگهداری صحیح می‌تواند آسیب های جدی به موتور بزند و استهلاک را دوچندان کند. علاوه بر این هر چه میزان استفاده از دستگاه بیشتر باشد، احتمال بروز خطا افزایش می‌یابد. اطلاع از فهرست خطاهای دیزل ژنراتور ضروری است زیرا اغلب اوقات نیاز به تعمیر وجود دارد و باید سریعا اقدامی در راستای حل آنها انجام داد.

به طور کلی خطاهای ژنراتور به دو دسته تقسیم بندی می‌شوند که عبارتند از: خطاهای استاتور و خطاهای روتور. 

خطاهای نوع اول هنگام اتصال بین دو فاز یا دو حلقه رخ می‌دهند. این خطاها ممکن است به دلایل مختلفی به وجود آید اما عمده آنها یا به شبکه برق ارتباط دارد یا قسمت گرداننده روتور ربط پیدا می‌کند.

انواع خطاها در دیزل ژنراتور

از مهمترین خطاهایی که ممکن است در دیزل ژنراتور دیده شود، اتصال کوتاه مدت در شبکه است. این خطا رایج است و به آسان ترین شکل ممکن حل می‌شود. اتصال کوتاه مدت مثال بارزی مثل افزایش ولتاژ دارد که در صورت حل نکردن آن باید منتظر آسیب به موتور دستگاه بود.

خطا Breaker Open and Cooldown (BOC)

یکی از رایج ترین خطاهایی که ممکن است برای دیزل ژنراتور به وجود آید، به اختصار BOC است. این خطا وقتی مشاهده می‌شود که بیشتر از توان دستگاه بار وارد می‌شود. در چنین حالتی ژنراتور داغ شده و راندمان کاری آن به شدت کاهش می‌یابد.

توجه داشته باشید که نباید دستگاه را پس از مشاهده این خطا خاموش کنید و تنها کافی است به عنوان کنترلر دستگاه کلید ژنراتور را باز کرده و بعد از خنک شدن آن اقدام به خاموش کردن کنید.

خطا Warning (WRN)

خطای مذکور باعث متوقف شدن عملکرد دستگاه نخواهد شد و صرفا قطعه کنترلر هشدار می‌دهد و بعد از آن مجددا ژنراتور شروع به کار می‌کند.

خطا Shut Down (SD)

بعد از اینکه این خطا دریافت شود، به دستگاه دستور خاموش شدن فرستاده می‌شود و پس از آن ژنراتور در هر وضعیتی که باشد کلید GCB باز می‌شود و دیزل ژنراتور خاموش خواهد شد.

جهت آشنایی با انواع دیزل ژنراتور و خرید آن به صفحه دیزل ژنراتور مراجعه کنید.

عیب یابی خطاهای دیزل ژنراتور

برای اینکه بتوانیم عیب یابی درستی از دستگاه داشته باشیم، بایستی به 7 مورد دقت کافی داشته باشیم و آنها را از قلم نیندازیم. در صورتی که نتوانیم عیب یابی خطاهای ژنراتور را به درستی انجام دهیم باعث از کار افتادن آن خواهیم شد. در ادامه به 7 مورد مذکور می‌پردازیم:

1. مشکل در سوخت ژنراتور

نخستین موردی که باید مورد بررسی قرار گیرد کمبود سوخت دستگاه است. نداشتن سوخت دلایل متعددی دارد و نباید به راحتی از کنار آن گذشت که از جمله آنها می‌توان به نشتی در دیزل ژنراتور اشاره کرد. نشتی می‌تواند یا در اثر خطای انسانی یا خطای سیستم پمپ سوخت رخ دهد.

علاوه بر این گاهی پیش می‌آید که نشانگر سوخت به درستی کار نمی کند و خطا دارد. از آنجایی که ژنراتور دستگاهی ایستا است امکان دارد سوخت درون آن غلیظ شود و به همین دلیل بهتر است وضعیت آن هر از چند گاهی به طور منظم مورد بررسی قرار گیرد.

2. مشکل در محیط قرارگیری دیزل ژنراتور

باید توجه داشت که دیزل ژنراتورها هنگامی مورد استفاده قرار می‌گیرند که شبکه برق دچار قطعی شده و آب و هوا مساعد نیست بنابراین باید دستگاه در محیطی قرار داده شود که آسیبی نبیند. برای مثال محیط های مرطوب و نمناک می‌توانند باعث زنگ زدگی شوند.

علاوه بر این نباید دستگاه را در مکان هایی قرار داد که پناهگاه حیوانات موذی و جونده هستند. در صورت رعایت نکردن این نکته دیزل ژنراتور کثیف می‌شود یا اینکه دچار جویدگی خواهد شد.

3. مشکل داغ شدن بیش از حد موتور

سه دلیل عمده می‌توان برای داغ شدن بیش از حد موتور ژنراتور عنوان کرد که عبارتنداز: دفع گرما، خنک شدن و گرفتگی سیستم روغن کاری. همچنین وقتی رادیاتور و لوله های آن به هر دلیلی اعم از کثیفی بند می‌شوند یا مسدود می‌گردند، آبی که وظیفه خنک کنندگی دارد نمی تواند به گردش دربیاید و موتور شروع به داغ شدن می‌کند.

از دیگر عواملی که باعث داغ شدن موتور می‌شوند می‌توان به انسداد لوله اگزوز، مسدود شدن فیلتر روغن و نشتی رادیاتور یا خط لوله اشاره کرد. خرابی قطعات سیستم خنک کننده نظیر واترپمپ، اویل پمپ، ترموستات و فن خنک کننده هم می‌توانند باعث داغ شدن بیش از حد موتور شوند.

4. مشکل در روشن شدن دیزل ژنراتور

علل روشن نشدن و راه اندازی نشدن دیزل ژنراتورها می‌تواند متنوع باشد. خوشبختانه اغلب این مشکلات به سادگی حل خواهند شد و دردسرساز نیستند. از جمله دلایل عدم راه اندازی ژنراتور می‌توان به نشتی و کمبود سوخت، کم یا تمام شدن روغن موتور، مشکل خرابی شمع، خرابی فیلتر هوا، گرفتگی ورود هوا، سیستم پایین خنک کننده، وجود ناخالصی و آب در گازوئیل دیزل ژنراتور، گرفتگی و مسدود شدن فیلتر گازوئیل، دود گرفتن و خفه کردن، خرابی فیوزها و کلید بریکر، ایراد داشتن انژکتور، تمام یا ضعیف شدن باتری، وجود هوا در سیستم سوخت رسانی، زیاد بودن بار موتور، خرابی در پمپ سه گوش و رها نشدن فنر سلونوئید اشاره کرد. دو مورد از رایج ترین دلایل روشن نشدن را بررسی می‌کنیم:

·        فعال نبودن کلیدهای کنترل خودکار: همان طور که می‌دانید دیزل ژنراتورها دارای کنترل پنل هستند که تنظیمات کلی موتور در آنجا نمایش داده می‌شود. اگر موتور ژنراتور روشن نشد اولین و مهمترین اقدامی که باید انجام دهیم، بررسی کلیدهای کنترل خودکار است. برای اینکه دستگاه روشن شود این کلید باید فعال باشد.

·        کنترل سیستم سوخت رسانی: دومین عامل رایج روشن نشدن ژنراتور، نداشتن سوخت یا بروز مشکل در سیستم سوخت رسانی است. گرفتگی لوله ها یا نداشتن سوخت و نشتی می‌تواند دلایلی برای خرابی به حساب آید.

5. مشکل در سیستم سرد کننده

سیستم سرد کننده به طور کلی وظیفه دارد انرژی آزاد شده حاصل از سوختن گازوئیل را که حدود 660 درجه سانتی گراد است را دفع کند و الا چون دما بسیار بالاست، قطعاتی نظیر پیستون ها، سوپاپ ها و بوش ها دوب خواهند شد.

داغ شدن بیش از حد و خنک نشدن آن می‌تواند باعث از بین رفتن لایه روغن روی قطعات و سوختن آنها شود. به چه علت سیستم سرد کننده دچار مشکل می‌شود؟ یکی از مهمترین دلایل خرابی سیستم خنک کننده، زنگ زدگی و رسوب گرفتگی آن است. اگر فقط از آب خالی بدون ضدیخ استفاده شود رسوب زیاد شده و همه چیز زنگ می‌زند.

سوراخ شدن رادیاتور هم می‌تواند باعث شود سیستم خنک کننده به خوبی کار نکند. به دلیل برخورد اجسامی نظیر پره ها و لوله ها به رادیاتور ممکن است سوراخ ایجاد شود. همچنین اگر جلوی شبکه رادیاتور انسداد به وجود آید مشکلاتی برای سردکننده ایجاد می‌شود.

مشکل در اتصالات شلنگ هیتر هم می‌تواند باعث مشکل در این قسمت شود و حتی این احتمال وجود دارد که دستگاه خاموش شود.

6. مشکل وجود هوا در سیستم سوخت رسانی

یکی از مهمترین مواردی که در عیب یابی دیزل ژنراتورها باید مورد توجه قرار بگیرد، وجود هوا در سیستم سوخت رسانی است. اگر در سیستم سوخت رسانی هوا هر چند به مقدار کم وجود داشته باشد، عمل احتراق یا سوختن گازوئیل به درستی انجام نخواهد شد.

بروز مشکل در انژکتورها باعث می‌شود دستگاه به درستی استارت نخورد و روشن نشود. اگر دیزل ژنراتور شما قدیمی است این مشکل در نتیجه نشتی در سیستم سوخت رسانی خواهد بود اما در دستگاه های جدید با توجه به اینکه کالیبراسیون متفاوت است، تاثیر منفی هوا بسیار بیشتر خواهد بود. برای اینکه این مشکل به وجود نیاید می‌بایست هر هفته حداقل به مدت 5 دقیقه ژنراتور استارت بخورد و کار کند.

7. مشکل در باتری دیزل ژنراتور

از دیگر عیب و ایرادات رایج دیزل ژنراتورها می‌توان به وجود مشکل در باتری آنها اشاره کرد. خرابی در باتری اغلب به دلیل اتصالات آنها است. باید توجه داشته باشید که همواره باتری و محل اتصالات آن تمیز باشد و اثری از رسوب در آن پیدا نشود.

رسوب بیش از حد می‌تواند باعث از کار افتادن باتری شود. همچنین باید به عنوان کسی که از ژنراتور استفاده می‌کنید اصول و قواعد روشن و خاموش کردن آن را بدانید تا عمر باتری طولانی شود. به هر حال عمر باتری ها محدود به 3 الی 4 سال است اما ممکن است زودتر از این هم خراب شوند. بعد از 4 سال باتری ها بهتر است تعویض شوند تا کارایی و بازده دستگاه افزایش یابد.

نحوه محافظت از دیزل ژنراتور در برابر خطاها

از آنجایی که دیزل ژنراتورها گران قیمت هستند و نمی توان هر روز بودجه خرید یکی از آنها را کنار گذاشت و هزینه های تعمیر هم بالاست، مصرف کنندگان باید اقدامات حفاظتی در برابر بروز خطاها انجام دهند که در ادامه بررسی خواهد شد.

یکی از مهمترین موارد حفاظتی در بحث مراقبت از دیزل ژنراتور، کنترل فرکانس و سرعت است. برای اینکه این وظیفه را به نحو احسن انجام دهید بایستی دریچه سوخت هماهنگ با فرکانس و دور دیزل باز و بسته شود. با این اوصاف باید به دنبال فرکانسی با دور ثابت باشیم.

از دیگر موارد حفاظتی می‌توان به مدار الکتریکی این دستگاه اشاره کرد. دیزل ژنراتور نباید به صورت مستقیم با زمین اتصال پیدا کند چرا که جریان تک فاز آن به طرز وحشتناکی افزایش خواهد یافت و لرزش های بزرگی به وجود می‌آورد و باعث آسیب دیدن روتور می‌شود.

نکات حفاظتی در مقابل خطاهای داخلی به وسیله دستگاه های حفاظتی که در ادامه خواهد آمد انجام خواهد شد:

• از رله دیفرانسیل به منظور تشخیص اتصال دو فاز مختلف در ژنراتور استفاده می‌شود.
• از رله اتصال حلقه در جهت تشخیص اتصال حلقه در یک فاز روتور بهره گرفته خواهد شد.
• کاربرد رله اتصال زمین برای حفاظت از ژنراتور در مقابل اتصال زمین است.
• رله توان متقابل هم به منظور حفاظت کلی از ژنراتورهای کوچک خواهد بود.

همچنین برای حفاظت از ژنراتور در مقابل عوامل خارجی از دستگاه هایی که در ادامه می‌آید استفاده می‌کنند:

• رله حرارتی برای حفاظت در مقابل بار زیاد
• رله جریان زیاد به منظور حفاظت در برابر اتصال کوتاه
• رله ولتاژ زیاد برای حفاظت در مقابل ولتاژ غیرمجاز
• رله بار نامتعادل در جهت حفاظت از بار غیر متعادل    
• رله بازگشت وات در راستای جلوگیری از حالت موتوری شدن ژنراتور

ما در پارسیان دیزل به بررسی انواع خطاهای دیزل ژنراتور و نحوه محافظت از دیزل ژنراتور در برابر خطاها پرداخته‌ایم. از اینکه تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید، سپاسگزاریم.

دی 8, 1402